Apothekers beantwoorden mondiale gezondheidsnoden

De Belgische overheid vertrouwt de laatste jaren de apothekers alsmaar meer zorgdiensten toe. Die diensten zijn gratis voor de chronische patiënt en worden aangeboden in samenwerking met de arts en andere betrokken zorgverleners.

In 2017 voerde de toenmalige minister van volksgezondheid de functie van ‘huisapotheker’ in als zorgdienst. Dat verankerde de apotheker stevig in zijn rol als vertrouwde partner in de eerstelijnszorg. Zeven jaar later genieten meer dan 1,5 miljoen ambulante chronische patiënten van een persoonlijke en continue opvolging van hun gezondheid van hun huisapotheker. 

De belangrijkste taak van de huisapotheker bestaat erin aan zijn patiënt en aan de zorgverleners (huisarts, specialisten…) die een therapeutische relatie hebben met hem, een up-to-date medicatieschema ter beschikking te stellen van alle geneesmiddelen en relevante gezondheidsproducten die de patiënt neemt. Dat schema is onmisbaar op kantelmomenten, zoals vóór en na hospitalisatie en bij opname in een woonzorgcentrum. “Zo kunnen proactief heel wat geneesmiddelgebonden problemen en soms ook dubbelgebruik vermeden worden. Deze zorgdienst leidt tot bewustwording van de patiënt en is een reële meerwaarde voor de volksgezondheid“, licht APB-voorzitter Koen Straetmans toe.

Bovendien houdt de huisapotheker, in het kader van voortgezette farmaceutische zorg, ondersteunende begeleidingsgesprekken met een focus op het goed gebruik van geneesmiddelen en therapietrouw.

Sinds begin vorig jaar gaat de apotheker ook een steeds grotere rol spelen in de gepersonaliseerde begeleiding van patiënten. Zo ondersteunt hij hen bij het stapsgewijs afbouwen van het chronisch gebruik van slaapmiddelen (benzodiazepines en Z-drugs) door middel van magistrale bereidingen en op voorschrift van de arts; kunnen thuiswonende patiënten met polymedicatie (meerdere chronische geneesmiddelen per dag) sinds 1 april 2023 gebruikmaken van een medicatienazicht en is het ook mogelijk voor COPD-patiënten (chronische longaandoeningen) intensiever begeleid te worden door hun apotheker sinds begin april dit jaar.

Koen Straetmans: “De toekomst van ons zorgberoep ligt in de verdere ontwikkeling en de verankering van deze zorggerelateerde taken. Niet alleen sluiten ze goed aan bij het potentieel van apothekers, maar ze dragen vooral bij aan de volksgezondheid en vullen andere zorgverleners aan. Ook de rol van de apotheker in preventie, vroegdetectie en sensibilisering via onder andere Point Of Care Testing (POCT) zal zeker nog toenemen. De overheid heeft dat goed begrepen.” 

De vergrijzing en het toenemende aantal chronische patiënten stellen de gezondheidszorg voor grote uitdagingen. Een geïntegreerde eerstelijnszorg, waarin zorgverleners nauw samenwerken om complexe zorgbehoeften aan te pakken, is essentieel. Dit vraagt om een vergoedingssysteem dat zorgcontinuïteit en samenwerking stimuleert. Populatiemanagement, ondersteund door data, helpt apothekers en artsen om samen gerichte gezondheidswinst te behalen. Tot slot is het noodzakelijk, voor een optimale samenwerking binnen de eerstelijns- en de ziekenhuissector, te komen tot een goede digitale communicatie en gegevensdeling. Aldus heeft elke zorgverlener in het multidisciplinair netwerk rond de patiënt toegang tot de voor hem relevante informatie, en dit in overeenstemming met de privacywetgeving. Apothekers spelen daarin een voortrekkersrol, vooral door het beheren van het gedeelde medicatieschema en hun expertise in medicatiebeheer.

“De (huis)apotheker, als dé expert voor de werking en opvolging van medicatie, is een belangrijke schakel in de hervorming naar een geïntegreerde chronische zorg. Geef hem, complementair aan de andere zorgverleners, een duidelijke plaats in een systeem van zorgcoördinatie en populatiemanagement. Dat kan en zal de kwaliteit van de zorg alleen maar verbeteren”, besluit Koen Straetmans. 

Via apotheek.be bieden de zelfstandige apothekers betrouwbare informatie over gezondheid, geneesmiddelen en de dienstverlening in de apotheek.